In de Sint-Amanduskerk van Erps vond op 11 november 2018
een bijzonder mooie en aangrijpende herdenking plaats van het einde van de
Eerste Wereldoorlog, met prachtige muziek door koor en fanfare.
Kortenbergs burgemeester Chris Taes (CD&V) hield
tot slot van de viering een toespraak over vrede in de wereld en vrede in het
hart.
“Vandaag exact honderd jaar geleden, kwam er officieel
een einde aan de Eerste Wereldoorlog. In
een bos nabij het Franse stadje Compiègne, ongeveer tachtig kilometer ten
noorden van Parijs, werd die dag de wapenstilstand gesloten. Vanaf 11.00u die ochtend werd er niet meer
gevochten. Vandaag om 11.00u luidden
over heel het land de klokken en namen we een minuut stilte in acht, ter
nagedachtenis van het einde van de vijandelijkheden.
Onze gemeente heeft dit jaar grote inspanningen
geleverd om het einde van die Groote Oorlog in herinnering te brengen, met o.m.
een fietstocht voor de vrede, een herdenkingsconcert, een voorleesmiddag, de
planting van een vredesboom, een bevrijdingsbal, een poëzielezing, een uitstap
naar de Westhoek, een boekvoorstelling, een historisch wandelpad en de
tentoonstelling ‘Diep in het geheugen van de papavers’. Daarmee wil Kortenberg
de hartenkreet levendig houden die honderd jaar geleden luid weerklonk: “Nooit
meer oorlog!”
Die wens koesteren we allemaal. Maar wat hebben we persoonlijk én als
samenleving over voor vrede in ‘de’ wereld, voor vrede in ‘onze’ wereld?
De periode na 1918 en voor 1939 noemen we het
‘interbellum’, de periode tussen twee wereldoorlogen. Want ondanks de verschrikkingen van de Eerste
Wereldoorlog en de diepe overtuiging dat zoiets nooit meer mocht gebeuren,
groeide al gauw een maatschappelijk en politiek klimaat dat nauwelijks twintig
jaar later zou leiden tot een nieuwe mondiale catastrofe.
Het is goed dat in het achterhoofd te houden wanneer
we de actualiteit van vandaag bekijken. Historica
Sophie De Schaepdrijver, zei daarover in een interview twee weken geleden het
volgende: “We leven in een wereld die zeker vergelijkbaar is met die van
1914. Je hebt twee grootmachten, de VS
en Rusland, die oorlogszuchtige geluiden maken en bereid zijn tot geweld, maar
het is onduidelijk wat hun ‘endgame’ is.
Zo riskeren we een totaal open eindspel.”
Wie vrede wil, moet niet naïef zijn. We moeten geen vrede zoeken uit angst of uit
zwakheid. Dan zijn er zeker kapers op de
kust die dat gebrek aan weerbaarheid zullen uitbuiten en die van de gelegenheid
gebruik zullen maken om ons te belagen.
Op politiek, economisch of sociaal vlak.
Of erger.
Daarom zullen verstandige investeringen in defensie en
in vastberaden ‘peacekeeping’ noodzakelijk blijven. En hoe onstabieler het geopolitieke klimaat
wordt, des te alerter we op dat vlak zullen moeten zijn. We kunnen het ons niet veroorloven alleen
maar van ‘anderen’ afhankelijk te blijven.
We zullen het heft, minstens gedeeltelijk, in eigen Europese handen
moeten nemen.
Maar wie echt vrede wil, moet meer doen dan oorlog
vermijden. De vrede van het hart is anders dan de vrede van de blauwhelm. Als
gemeenschap én als persoon hebben we de opdracht de wereld beter, duurzamer en
aangenamer te maken. Voor onszelf én
voor wie na ons komt.
Wie echt vrede wil, moet durven opkomen tegen de
toenemende verharding en ontmenselijking van onze maatschappij, tegen verdoken
of openlijke vreemdelingenhaat, tegen onverdraagzaamheid en verzuring, tegen
onversneden egoïsme en nodeloze polarisering.
We moeten toch iéts geleerd hebben in de loop van onze beschavingsgeschiedenis,
zodat we niet langer de behoefte mogen voelen om elkaar met een figuurlijke
knots en knuppel te lijf te gaan...
Wie echt vrede wil, moet economische, sociale en
politieke omstandigheden creëren die niet alleen het eigen kortetermijnprofijt
beogen, maar die win-win-situaties creëren waarbij iedereen de last én de lust kan
delen.
Wie echt vrede wil moet de dialoog durven aan te gaan,
ook en vooral met andersdenkenden en andersvoelenden, moet bereid zijn in de
eigen geest en in het eigen hart te evolueren, moet werkelijk luisteren naar
anderen, moet bereid zijn te delen en te geven, moet durven vergeven, moet
samenleven bevorderen, moet uitsluiting tegengaan, moet niet alleen willen
krijgen, maar ook willen geven, moet mens zijn onder de mensen en moet anderen
in hun eigenwaarde bevorderen.
Ik wens en hoop oprecht dat onze gemeente in de
toekomst het voortouw blijft nemen in het promoten van duurzame, actieve vrede,
niet alleen bij ‘de anderen’, maar ook bij onszelf.
