Groot feest : Meerbeek viert 900-jarig bestaan

Meerbeek viert dit jaar zijn 900-jarig bestaan.  Dat is natuurlijk reden tot feesten en tot het samenbrengen van jong en oud rond traditie en toekomst.  Het startschot voor de viering van 900 jaar Meerbeek werd gegeven op zondag 22 januari 2017 in de Sint-Antoniuskerk, waarmee alles negen eeuwen geleden begon.  Nadien volgde een massaal bijgewoonde volksreceptie en een Breugel-brunch die door tweehonderd goedgezinde Meerbekenaren en hun gasten werd gesmaakt.

Nog net voor de receptie, inclusief varkenskoppen- en pensenverkoop, hield burgemeester Chris Taes (CD&V) de feestrede in de Sint-Antoniuskerk.

"Het is een bijzondere eer en een oprecht genoegen hier vandaag bij u te zijn voor de start van de feestelijkheden naar aanleiding van het 900-jarig bestaan van Meerbeek. Op 16 november vorig jaar hadden we al een voorsmaakje met de openstelling van het parochie-archief van Sint-Antonius in het Erfgoedhuis.  Maar vanaf nu is het in Meerbeek zelf te doen.

De volgende dagen, weken en maanden staat er een indrukwekkend programma klaar van ernstige en ludieke activiteiten die één centrale gelijkenis hebben: ze brengen Meerbeek samen en laten mensen trots zijn op hun eigen dorp en hun eigen parochie.

We zijn fier op de eeuwenoude geschiedenis van Meerbeek. Ook inwoners van andere parochies of deelgemeenten kunnen mee genieten van dat volksgevoel.  Doorheen de negen voorbije eeuwen is dat “wij”-gevoel in Meerbeek altijd blijven bestaan, over alle trends en modeverschijnselen heen.  Dat gemeenschapsgevoel liet zich niet uitroeien door twisten en meningsverschillen.  Het was sterker dan de kleine kantjes van de dorpspolitiek of de rivaliteit tussen de Sussen en de Duvels.  Het bleef mensen verbinden en een besef van eigenwaarde geven, tot op de dag van vandaag.

De eerste vermelding van het dorp (als Merbecka) dateert van een document uit 1117 toen de bisschop van Kamerijk het altaar van Meerbeek aan de abdij van Affligem schonk. Dat is ook de reden waarom we dit jaar Meerbeek in de bloemetjes zetten.

Bij het ontstaan van de dorpsgemeenschap, draaide alles rond de parochie en rond geloof. De Sint-Antoniuskerk ligt hier op de rand van het dorp, echt op de grens van het broek- of beemdengebied en van het akkergebied.

Het kerkgebouw waarin we ons bevinden, is opgetrokken uit de witte zandsteen van de streek. De patroonheilige Sint-Antonius de Eremiet was de beschermer van het vee en vooral van de varkens. We zullen daar straks zeker nog het effect van kunnen proeven bij de Breugel-brunch. De titel van Sint-Antoniuskerk verwijst meestal naar jongere parochies die in de middeleeuwen ontstaan zijn. In de 15de eeuw werd de kerk voor een groot gedeelte herbouwd in gotische stijl.

In de 18^de en 19^de eeuw verslechterde de toestand van de kerk en werd zelfs gedacht aan afbraak en de bouw van een volledig nieuwe kerk.

 

Gelukkig zag men tijdig het belang in van de unieke Romaanse toren.  Op het einde van de 19^de eeuw waren de nodige centen verzameld om de verbouwingswerken in neogotische stijl te kunnen starten.  De zijbeuk werd bijgebouwd en er kwam een zuidelijke kruisbeuk met het altaar. Belangrijk voor de kerk blijft zeker ook de Romaanse doopvont, die dateert van de 12^de eeuw, dus van bij de stichting van Meerbeek.

Ook de pastorie was en is bepalend voor het dorpsgezicht en het dorpsleven. Ze werd door de Meerbeekse pastoor Aert Van Loon op het einde van de 14de eeuw aan de kapelanij geschonken en bleef verbonden met de pastoorsfunctie. In 1471 kwamen de kerkmeesters overeen dat de pastoor van Meerbeek en zijn opvolgers de pastorie mochten gebruiken. In 1694 brandde de pastorie bij de inval van de Franse soldaten af. In 1741 bouwde de abdij van Affligem de nieuwe pastorie.

 

Dames en heren,

 

Meerbeek is zeker niet alleen een verhaal van het verleden, maar ook van de toekomst. Een parochie, een wijk of een gemeente laten samenleven, is niet mogelijk zonder goede afspraken, objectieve regels en een instantie die bij meningsverschillen de knoop doorhakt.  Daar dienen de officiële instanties voor, zoals het gemeentebestuur.  Maar het “Meerbeekgevoel” is zeker ook het resultaat van veel onderlinge goede wil, van respect voor de rijke traditie, van gezond verstand en van het heel eenvoudige besef dat we uiteindelijk allemaal op elkaar lijken en dat we elkaar nodig hebben om ons thuis en gelukkig te kunnen voelen.  Samen feesten, samen een glas drinken en samen aan tafel zitten, doe je alleen maar met mensen die het goed met elkaar menen.  Die hartelijkheid, die gezelligheid en dat positieve “wij”-gevoel willen we vandaag samen vieren.

 

Het is hoopgevend en symbolisch dat de start van het Meerbeekse feest samengaat met de lancering van een heus feestbier, het ‘Toinke’.  Met mate en met maten gedronken, kan dat de sfeer en de gezelligheid alleen maar ten goede komen.

 

Er is niets op tegen om fier te zijn op wie we zijn, op onze eigenheid en onze cultuur, op onze taal en onze voorgeschiedenis.  Want we kunnen alleen het andere en dé andere leren kennen als we vrede hebben met onszelf.

Een beleving van de eigen traditie en van de eigen volksaard moet wel samengaan met gastvrijheid en openheid voor het bredere geheel, voor andere ervaringen en gewoonten, voor al het mooie dat we samen kunnen beleven.  Vanuit Meerbeek kunnen we kleur geven aan Kortenberg.  Vanuit Kortenberg kunnen we kleur geven aan Vlaanderen.  En vanuit Vlaanderen kunnen we onze stem luid laten kennen in ons land, in Europa en in de wereld.

De laatste maanden zijn er in die wijde wereld rondom ons ontwikkelingen geweest die ons niet meteen vrolijk stemmen en waarover we ons zorgen mogen maken.  Het is onmiskenbaar zo dat onze samenleving harder en killer aan het worden is.  Egoïsme, fanatisme en onverdraagzaamheid domineren het nieuws.  Eergisteren heeft de nieuwe president van de Verenigde Staten de eed afgelegd.  Het is moeilijk te begrijpen dat een man die zijn verkiezing te danken heeft aan halve waarheden en hele leugens, aan manipulatie en tweedracht, aan haantjesgedrag en vulgaire praat, nu de machtigste man van de ‘vrije wereld’ is. 

Aan de andere kant van de oceaan besliste Groot-Brittannië, een belangrijk land van de Europese Unie, enkele maanden geleden om uit de EU te stappen en de voorbije week werd duidelijk dat het een ‘harde’ Brexit zal worden.  Daarbij moet de solidariteit met de andere Europese landen wijken voor het economische eigenbelang.  Als land dat leeft van de export en van de goede handelsbetrekkingen met onze buurlanden, is dat voor ons zeker, zoals de Britse premier Theresa May zou zeggen: ‘a matter of concern’. 

Vanuit Meerbeek of Kortenberg zullen we de ‘groten der aarde’ waarschijnlijk niet meteen op betere gedachten kunnen brengen.  Maar dat betekent niet dat we niets kunnen of niets moeten doen.  Een sneeuwbal begint met één simpel vlokje sneeuw.  Een bloemenruiker begint met één eenvoudige bloem. Laat ons hier en nu zelf het goede voorbeeld geven.  Laat ons bewijzen dat mensen elkaar kunnen verstaan, dat we het goede met elkaar voor hebben, dat we elkaar helpen en bijstaan wanneer het nodig is, dat we oprecht en eerlijk zijn, ook als de waarheid niet altijd even aangenaam is, dat we elkaar niet alleen ‘tegenkomen’, maar werkelijk ontmoeten en dat we samen vooruit willen gaan zonder anderen in de steek te laten.

Ik wens u in naam van het voltallige gemeentebestuur een supergezellige start van de viering van 900 jaar Meerbeek, waarop we zo dadelijk een frisse pint van eigen Meerbeekse makelij zullen drinken.  Laat ons samen genieten van de gemoedelijke sfeer die ons dorp zo aangenaam maakt.  Lang leve Meerbeek.  Lang leve Kortenberg."